Koncert Niepodległości „Leśni”
15 sierpnia 2024, godz. 15.00
VI Spektakl muzyczny organizowany przez Tatarów Polskich
(wstęp wolny, limitowany)
Centrum Edukacji i Kultury Muzułmańskiej Tatarów Polskich w Kruszynianach
Dalej do broni!
Kto tylko żyje,
Komu Polska miła – Bóg!
Dalej do koni!
W kim serce bije,
Kto nie z nami – ten nasz wróg:
Bo na chorągwi naszej wyszyta ,
Ludów swoboda – Rzeczpospolita!
Nie zna Panów – ani sług!…
– Pieśń Powstańców (Zaliwskiego) – z poematu „10 Obrazów z wyprawy do Polski 1833 r.” autorstwa Michała Chodźko Borejki, uczestnika partyzantki Zaliwskiego –
15 sierpnia 2024 roku w Kruszynianach na Podlasiu, już po raz szósty odbędzie się Spektakl muzyczny organizowany przez polskich Tatarów w dniu Święta Wojska Polskiego i w rocznicę Bitwy Warszawskiej. W ramach projektu zaprezentowana zostanie edycja Koncertu Niepodległości zatytułowana „Leśni”.
„Leśni” – 9 wieków historii w muzyczno-słownej pigułce
Spektakl dedykowany będzie dwóm Polskim Tatarom zasłużonym w naszej historii współczesnej. Pierwszym z nich jest ostatni dowódca Wileńskiego Okręgu AK płk Antoni Olechnowicz, który został stracony przez komunistów w 1951 roku razem z mjr Szendzielarzem „Łupaszką”.
ppłk Antoni Olechnowicz (1905-1951)
Drugi to Rafał Gan-Ganowicz, o którym można powiedzieć, że był ostatnim polskim Tatarem w Wojsku Polskim, a zarazem pierwszym polskim oficerem w NATO. W powojennej Polsce jako kilkunastolatek stworzył konspiracyjną organizację kolportującą antykomunistyczne ulotki i malującą napisy na murach. W czerwcu 1950 roku Urząd Bezpieczeństwa wpadł na trop organizacji, w związku z czym Gan-Ganowicz podjął udaną ucieczkę na zachód. Swoją prywatną wojnę z komunizmem Ganowicz prowadził gdzie tylko mógł: w Kongo czy Jemenie. Patent podporucznika odebrał z rąk generała Władysława Andersa. W latach 80-tych Gan Ganowicz był paryskim przedstawicielem podziemnej organizacji „Solidarność Walcząca”.
Polski Tatar Rafał Gan Ganowicz (1932-2002)
Narracja Koncertu ukaże historię naszego kraju widzianą przez pryzmat wojen podjazdowych, zmagań konfederackich i walk partyzanckich. Opowieść rozpoczniemy w roku 1109 opisując walki „szarpane” z najeźdźcami z Czech i Niemiec, które toczyli wojowie Bolesława Krzywoustego. Dalej, historia poprowadzi publiczność przez czasy Potopu Szwedzkiego, Konfederacji Dzikowskiej i Barskiej, Powstania Listopadowego, Styczniowego i Partyzantki Zaliwskiego. Ukażemy partyzancki aspekt drugiej wojny światowej oraz działalność antykomunistycznego podziemia w okresie 1944-1956. Zwieńczeniem narracji będzie symboliczne uhonorowanie postaci Józefa Franczaka – ostatniego żołnierza wyklętego, poległego w 1963 roku w walce z oddziałem ZOMO-SB oraz Lecha Zondka, który w 1984 r. przedostał się do Afganistanu by wesprzeć Afgańczyków w ich partyzanckiej walce z Armią Radziecką.
Wachmistrz Józef Franczak „Lalek” (1918-1963)
Koncert dedykowany będzie także pamięci lokalnych Bohaterów – Żołnierzy Niezłomnych, Danuty Siedzikówny „Inki” i Feliksa Selmanowicza „Zagończyka”, których ukryte przez komunistów szczątki, odnaleziono w nieoznaczonym grobie na Cmentarzu Garnizonowym w Gdańsku.
rtm. Witold Pilecki (1901-1948)
MUZYKA HYBRYDOWA W KRUSZYNIANACH
Wydarzeniem muzycznym edycji leśni Koncertu jest Pieśni Powstańców (Zaliwskiego). Utwór pochodzi z zapomnianego dramatu 10 obrazów z wyprawy do Polski 1833 r. i jest autorstwa Michała Chodźko Borejki, uczestnika partyzantki Zaliwskiego. Koncert Niepodległości otworzy pieśń czeskich żołnierzy na cześć Bolesława Krzywoustego Boleslaue, dux gloriosissime! (1109/2019, na podstawie Kroniki Polskiej Galla Anonima). Kolejne utwory to: A na boru sośnia (kurpiowska pieśń tradycyjna, XVII-XVIII w.) Na Kopańskim moście (XVIII-XIX w.) pieśń o bitwie Kurpiów ze Szwedami podczas II Wojny Północnej; Marsz obozowy (1831), Śpij kolego w ciemnym grobie | Jak to na wojence ładnie (ok.1863), My partyzanci majora Hubali (1939), Modlitwa Narodowych Sił Zbrojnych (1940), Kołysanka o zakopanej broni (1941), Kujawiak Partyzancki (1943), Marsz „Zapory” (1944), Hymn Brygady Świętokrzyskiej (1944) oraz zaśpiewany wspólnie z publicznością Mazurek Dąbrowskiego (1797). Uzupełnieniem repertuaru będzie oraz wiersz „Wilki” Zbigniewa Herberta, symbolicznie oddający temat Koncertu. W ciągu 16 lat pracy nad Koncertem Niepodległości, zespół wypracował własny styl muzyki hybrydowej. Łączy ona oryginalne brzmienia dawnych pieśni, z nowoczesnymi aranżacjami i kompozycjami, wykorzystującymi elementy klasyki, elektroniki, poezji śpiewanej, rocka, jazzu, bluesa, punk-reggae, metalu, rapu, tech-house a także z nagraniami archiwalnymi.
W spektaklu wystąpi zespół Koncertu Niepodległości w składzie: Ola Turkiewicz (śpiew, aranżacje, kompozycje), Tomasz Bacajewski (śpiew), Marek Tarnowski (instrumenty klawiszowe, aranżacje, kompozycje), Krzysztof Kowalewski (gitary, aranżacje, kompozycje), Marcin Ritter (bas, aranżacje), Damian Szajkowski (perkusja).
Narracja Koncertu Niepodległości: Robert Czebotar
Dyrektor muzyczny: Ola Turkiewicz
Korekty językowe: Elżbieta Frankiewicz
Konsultacje historyczne: Piotr Pacak
Scenariusz, reżyseria i produkcja: Janusz Aleksandrowicz, Jacek “Wiejski” Górski
Organizatorzy
Dofinansowanie
Zadanie zostało dofinansowane z budżetu państwa.
Koncert Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury w ramach Programu „Muzyka”, realizowanego przez Narodowy Instytut Muzyki i Tańca.
Partner i sponsor
Patronat medialny
Wsparcie technologiczne
Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego